پروانه برگخوار چغندر
پروانه برگ خوار چغندر Spodoptera exigua یکی از آفات مهم گیاهان زراعی است که به ویژه در مزارع چغندر قند، گوجهفرنگی، کاهو، اسفناج و پنبه خسارت ایجاد میکند. این آفت از راسته Lepidoptera (بالپولکداران) و خانواده Noctuidae است.
چرخهزندگی پروانه برگخوار چغندر
تخم: پروانه ماده تخمهای خود را بهصورت دستهای روی سطح زیرین برگهای گیاه میزبان قرار میدهد. هر دسته شامل ۵۰ تا ۱۵۰ تخم است. تخم ها کروی به رنگ زرد کمرنگ یا سبز است. دسته تخم ها با لایه ای شبیه به کرک پوشانده شده.
لارو (کرم برگخوار): پس از تفریخ، لاروها ابتدا از پارانشیم برگ تغذیه کرده و در مراحل بعدی کل برگ را میخورند. دوره لاروی ۲ تا ۳ هفته طول میکشد.
شفیره: شفیره در خاک یا بقایای گیاهی تشکیل میشود و بسته به شرایط آبوهوایی، ۷ تا ۱۵ روز طول میکشد.
حشره کامل (پروانه): پروانهها شبفعال هستند و از شهد گلها تغذیه میکنند. طول عمر آنها ۱۰ تا ۲۰ روز است و در این مدت تخمریزی میکنند.
روش های شناسایی
مشاهده تخمهای دستهای در پشت برگها.
مشاهده لاروهای سبز تا قهوهایرنگ با نوارهای طولی روی بدن.
بررسی شبانه برای یافتن حشرات بالغ با استفاده از تلههای نوری.
علایم خسارت
لاروها از برگهای چغندر تغذیه کرده و باعث ایجاد سوراخهای نامنظم میشوند.
در آلودگی شدید، برگها کاملاً از بین میروند و فقط رگبرگهای اصلی باقی میماند.
کاهش سطح فتوسنتزی برگها موجب ضعف گیاه و کاهش عملکرد محصول میشود.
روش های کنترل پروانه برگخوار چغندر
تناوب زراعی با گیاهان غیرمیزبان.
حذف علفهای هرز که میزبان لاروها هستند.
شخم زدن زمین پس از برداشت برای از بین بردن شفیرهها.
استفاده از قارچهای بیمارگر مانند Beauveria bassiana و Metarhizium anisopliae.
استفاده از دشمنان طبیعی مانند زنبور پارازیتوئید Trichogramma که تخمهای آفت را از بین میبرد.
رعایت تناوب در سمپاشی برای جلوگیری از مقاومت آفت.
انجام سمپاشی در ساعات خنک روز (صبح زود یا عصر) برای افزایش تأثیرگذاری.
استفاده از حشرهکشهایی مانند ایندوکساکارب، لوفنورون، اسپینوساد و کلرانترانیلیپرول.
استفاده از تلههای نوری برای شکار حشرات بالغ.
استفاده از تلههای فرمونی برای کاهش جمعیت پروانههای بالغ.
پروانه برگخوار چغندر یکی از آفات مهم چغندر قند است که میتواند موجب کاهش شدید عملکرد محصول شود. بهکارگیری روشهای تلفیقی کنترل (IPM) شامل اقدامات زراعی، بیولوژیکی و در صورت لزوم شیمیایی، بهترین راهکار برای مدیریت این آفت است. استفاده از محصولات برند شاور برای تقویت گیاه و کاهش خسارت توصیه می شود.